1. Яչեзυкр ктυላи իпቶл
2. Ιድипига стеми оኄ
   1. Κуֆωፈυт о ецубр օκ
   2. Иճο ኡщ
3. Ощա узըፂυξе

ANDERS WIKLUND/PAP/EPA. Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki 2023 trafiła do naukowców: Pierre Agostini, Ferenc Karusz i Anne L'Huillier. Jak podkreślił Komitet Noblowski eksperymenty noblistów

W Brukseli informacja o Nagrodzie Nobla wywołała radość pomieszaną z zaskoczeniem. Są tak wielkie, że nie wiadomo, kto ma odebrać nagrodę w Oslo. Początkowo wydawało się, że wybór zostanie dokonany między dwiema osobami: przewodniczącym Rady Europejskiej Hermanem Van Rompuyem i przewodniczącym Komisji Europejskiej Jose Barroso. Ale bardzo szybko do akcji wkroczył niezwykle ambitny szef Parlamentu Europejskiego. – W imieniu Parlamentu Europejskiego z niecierpliwością oczekujemy, razem z innymi instytucjami UE, odbioru nagrody w Oslo – oświadczył Martin Schulz, zanim ktokolwiek inny zaczął rościć sobie prawa do odgrywania głównej roli w czasie zaplanowanej na grudzień uroczystości. Na razie trudno też odpowiedzieć na pytanie, na co pójdą pieniądze z nagrody. Za tydzień odbywa się w Brukseli szczyt UE, być może będzie to okazja do dyskusji w gronie szefów rządów 27 państw UE. Życzenie Alfreda Nobla Zdaniem Norweskiego Komitetu Noblowskiego UE zasługuje na Pokojową Nagrodę, gdyż instytucji tej udało się to, co zawsze w historii uchodziło za rzecz niemożliwą, a mianowicie zapewnienie Europie wielu dekad pokoju, stabilizacji i prosperity. W uzasadnieniu podkreślono to w sposób szczególnie dobitny: „Norweski Komitet Noblowski pragnie zwrócić uwagę, że największym osiągnięciem Unii jest skuteczna walka o pokój, pojednanie, demokrację i prawa człowieka. UE spełnia stabilizującą rolę w przekształceniu Europy z kontynentu wojennego w pokojowy”. Jest więc w uzasadnieniu przypomnienie, że pojednanie w Europie jest rzeczywistością od 1945 roku. Mowa jest też o tym, że Francja i Niemcy prowadziły w przeszłości na przestrzeni 70 lat trzy wojny, a dzisiaj wojna pomiędzy tymi krajami jest niemożliwa. Do zasług Unii Komitet zalicza jej rozszerzenie na południe kontynentu w latach 80. oraz przyjęcie w dwie dekady później szeregu krajów Europy Środkowej i Wschodniej. Mowa jest o bliskiej perspektywie członkostwa Serbii oraz dalszej – Turcji. I na koniec rzecz istotna z formalnego punktu widzenia. Uprzedzając krytyczne pytania, czy twórca nagrody Alfred Nobel życzyłby sobie przyznania nagrody instytucji międzynarodowej takiej jak Unia Europejska, członkowie Komitetu głoszą, że byłby zachwycony, gdyż, jak piszą, działalność UE odpowiada idei „braterstwa narodów” oraz jest ona w „pewnym sensie kongresem pokojowym” , których to kryteriów użył Nobel w swym testamencie. Taka jego interpretacja wywołała sporo kontrowersji. W mediach wielu państw unijnych pojawiły się głosy, że idea uhonorowania UE jest jak najbardziej słuszna, ale zbyt oportunistyczna, gdyż tego rodzaju uznanie potrzebne jest zdecydowanie bardziej tym wszystkim, którzy walcząc o pokój i pojednanie, narażają się na ryzyko represji. Takich kandydatów w tym roku nie brakowało, aby wymienić chociażby parę kubańskich dysydentów: Oswaldo Paya i Yoani Sanchez. UE potrzebna światu Komitet zadecydował inaczej, co jest tym bardziej zdumiewające, iż jego członkami są obywatele kraju, którego trzy czwarte ludzi nie chce nic słyszeć o członkostwie w UE. Wielu z nich jest zdania, że Unia Europejska jest instytucją niedemokratyczną, oddaloną znacznie od zwykłych obywateli. UE dostaje Nobla w chwili, gdy przeżywa największy kryzys w swej historii, i w tym kontekście decyzję komitetu z Oslo oceniać można jako ostrzeżenie na przyszłość. Tym bardziej że nie brak krytyków, dla których UE jest negatywnym wzorem biurokratycznej machiny odwróconej plecami od ważnych problemów rzeczywistości, czego dowodem przebieg kryzysu strefy euro. Za to Komisja UE koncentruje się na takich sprawach, jak likwidacja tradycyjnych żarówek. W pierwszych reakcjach unijni politycy podkreślali wartość nagrody dziś, gdy coraz więcej osób kwestionuje przyszłość europejskiego projektu. – Pokazuje, że w tym trudnym czasie Unia Europejska pozostaje inspiracją dla krajów i ludzi na całym świecie i że międzynarodowa społeczność potrzebuje silnej Unii Europejskiej – powiedział Jose Barroso. Docenienie z zewnątrz jest zaskakujące dla unijnych przywódców, którzy sami wydają się tracić wiarę w europejskie idee. O tym, że Unia rozwija się metodą wzlotów i upadków i po kryzysach przychodzą czasy świetności, przypomniał jednak Jacques Delors, legendarny były szef Komisji Europejskiej, który rezydował w Brukseli właśnie w czasach świetności od 1985 do 1995 roku. – Konstrukcja europejska nigdy nie była spokojną długą rzeką. Ale zawsze podnosiła się z kryzysu dzięki nowym inicjatywom w kierunku współpracy i solidarności. Pokojowa Nagroda Nobla pobudza nas do kontynuowania tego historycznego dzieła z przenikliwością i odwagą – oświadczył Delors. – Nasz wybór może wywołać debatę – ostrzegał jeszcze przed ogłoszeniem werdyktu Thorbjoern Jagland, szef Komitetu Noblowskiego. Dzieje się tak nie po raz pierwszy, bowiem pomijanie politycznego tła corocznej decyzji byłoby czystą hipokryzją. Nagroda i polityka Najbardziej krytykowana w ostatnich latach była nagroda dla Baracka Obamy w 2009 r. Otrzymał ją tuż po zwycięstwie wyborczym, nie mogąc się jeszcze wówczas pochwalić żadnymi osiągnięciami. Krytykę wywołała także przyznana w 2007 r. roku nagroda dla byłego wiceprezydenta USA Ala Gore’a i Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC). Krytycy zarzucali Komitetowi Noblowskiemu motywacje polityczne, a samego Gore’a oskarżano o sprytną autopromocję (wypominano mu np. korzystanie z prywatnego odrzutowca i krociowe rachunki za zużycie energii w jego posiadłości). W roku 2002 dyskutowano o Noblu dla byłego prezydenta USA Jimmy’ego Cartera. Termin przyznania wyróżnienia – tuż po amerykańskiej inwazji na Irak – uznano za formę krytyki polityki George’a Busha. W 1994 r. nawet niektórzy członkowie Komitetu (np. Kaare Kristiansen) protestowali przeciwko przyznaniu nagrody Jaserowi Arafatowi (wspólnie z Icchakiem Rabinem). Arafat był nierzadko postrzegany jako szef organizacji terrorystycznej. Wątpliwości wywoływało uhonorowanie laureatów godnych wyróżnienia, jednak zbyt słabo rozpoznawanych. Tak było, gdy nagrodę w 2010 r. otrzymał chiński dysydent Liu Xiaobo. Krytycy nie negowali jego walki, jednak twierdzili, że w Chinach jest kilku wybitniejszych i bardziej zasłużonych bojowników o prawa człowieka. Do dzisiaj nagrody nie otrzymał np. rosyjski Memoriał, a w roku 2007 powszechne rozczarowanie wywołało pominięcie Ireny Sendlerowej. —współpraca Jarosław Giziński

Polska żyje obecnie nagrodą Nobla, która została przyzna Oldze Tokarczuk. Szerzej pisaliśmy o tym w tym miejscu. Postanowiliśmy jednak też przybliżyć wam historię przyznawania tego typu nagród i stojącą za nimi treści1 Nagroda Nobla – historia2 Nagrody Nobla, czyli właściwie co?3 Za co można otrzymać Nagrodę Nobla?4 Procedura przyznawania Nobla5 Laureaci Nagrody Olga Tokarczuk6 Nagroda NoblaGeneza nagrody Nobla jest dość smutna. Jej pomysłodawcą był bowiem Alfred Nobel, którego świat zapamiętał też jako wynalazce dynamitu. Choć za życia zarobił majątek, był też dość samotnym człowiekiem. Ostatecznie w 1896 r. zmarł na atak serca w swoim domu w San Remo we Włoszech. W swoim testamencie poprosił, by jego fortuna została spożytkowana na nagrody w dziedzinie fizyki, chemii, fizjologii lub medycyny, literatury i pokoju. W dokumencie znalazł się dokładnie taki oto zapis:„Ja niżej podpisany, Alfred Nobel, oświadczam niniejszym, po długiej rozwadze, iż moja ostatnia wola odnośnie majątku, jest następująca. Wszystkie pozostałe po mnie, możliwe do zrealizowania aktywa, mają być rozdysponowane w sposób następujący: kapitał zostanie przez egzekutorów ulokowany bezpiecznie w papierach, tworzących fundusz, którego procenty każdego roku mają być rozdzielone w formie nagród tym, którzy w roku poprzedzającym przynieśli ludzkości największe korzyści. […]”Spadkobiercą i dysponentem majątku Nobla miała być Szwedzka Akademia Nauk. Nietrudno dziwić się jego prawnym spadkobiercom, że rozpętali istną prawną batalię o spadek. Treść ostatniej woli Nobla tłumaczyli… demencją przeciwności dokładnie 19 czerwca 1900 zarejestrowano Fundację Nobla. To ona stała się prawnym właścicielem aktywów, które wcześniej posiadał wynalazca dynamitu. Do dziś podmiot ten zarządza jego majątkiem, zaś procenty zarobione dzięki swojej działalności przeznacza właśnie na wspomniane Nobla, czyli właściwie co?Tak jak miało to miejsce w przypadku Olgi Tokarczuk, otrzymanie przez np. literata nagrody Nobla oznacza dla takiego artysty wielkie wpływy ze skoku popytu na jego książki. Nagroda Nobla to jednak nie tylko wzrost popularności, rozpoznawalności i prestiż. To też konkretne z laureatów zawsze otrzymuje złoty medal i dyplom honorowy – to jednak tylko zewnętrze symbole wyróżnienia. Za nimi kryją się wielkie pieniądze, które czynią z danej osoby milionera. O jakich kwotach jednak mówimy? Do 2012 r. było to dziesięć milionów koron szwedzkich, czyli około 4,5 miliona złotych. Od 2012 r. nagrodę trochę zmniejszono, ale nadal mówimy tu o zawrotnych kwotach – ośmiu milionów koron, czyli około 3,5 miliona złotych. Idea jest taka, by dany naukowiec czy literat mógł w pełni poświecić się swojej pracy bez starania się o fundusze na badania czy troszczenia się o prozę co można otrzymać Nagrodę Nobla?Nagrody Nobla są przyznawane co roku i w następujących kategoriach:fizyki za „najważniejsze odkrycie lub wynalazek w dziedzinie fizyki”,chemii za „najważniejsze odkrycie lub postęp w dziedzinie chemii”,fizjologii lub medycyny za „najważniejsze odkrycie w dziedzinie fizjologii lub medycyny”,literatury za „wybitną pracę na rzecz idealistycznych tendencji”do tego dochodzi Pokojowa Nagroda Nobla, którą przyznaje się za „najlepszą pracę na rzecz braterstwa między narodami, likwidacji lub redukcji stałych armii oraz za udział i promocję stowarzyszeń pokojowych”.To nie wszystko. W 1968 r. Szwedzki Bank Narodowy postanowił rozpocząć rozdawanie nagród w dziedzinie ekonomii, która także nosi nazwisko Nobla. W tym też czasie zadecydowano, że nie zostaną już wprowadzone inne, nowe kategorie. Jeśli więc marzysz o pójściu śladami np. Olgi Tokarczuk czy Lecha Wałęsy masz dość ograniczone przyznawania NoblaProcedura przyznawana Nagród Nobla jest bardzo długa. Propozycje dotyczące nominacji składa aż 3000 wybranych osobistości. Nominować mogą zaś:członkowie parlamentów i rządów,członkowie sądów międzynarodowych,rektorzy uniwersytetów,profesorowie nauk humanistycznych, historii, filozofii, prawa i teologii,dyrektorzy pokojowych instytutów badawczych oraz zagranicznych instytutów politycznych,laureaci Pokojowej Nagrody Nobla,członkowie zarządu organizacji, które otrzymały Pokojową Nagrodę Nobla,byli i aktualni członkowie Norweskiego Komitetu Noblowskiego,byli doradcy mianowani przez Norweski Instytut roku termin zgłoszeń nominacji upływa 31 stycznia. Dyskwalifikowane są nominacje własnej osoby i osób zmarłych. Same nominacje nie są ujawniane publicznie nawet przez 50 31 stycznia następuje selekcja około 200 kandydatów. Powstała w ten sposób lista jest wysyłana do wybranych ekspertów. Po tym etapie pozostaje już 15 osób. Następnie komitet jurorów przesyła swoje rekomendacje odpowiedniej instytucji, której członkowie głosują nad wyborem Nagrody NoblaChoć Nobel to nie konkurs popularności, najbardziej znaną osobą, która została uhonorowana w ten sposób, do dziś jest Albert – choć może się to wydawać aż dziwne – historia zna przypadki, gdy ktoś nie odebrał Nobla. W 1964 r. literat Jean-Paul Sartre nie przyjąć nagrody, ponieważ… odrzucał wszystkie takie przykład dot. pokojowej nagrody Nobla. W roku 1973 nagrodzono Henry’ego Kissingera i Le Duc Tho. Chodziło o negocjacje pokojowe dot. wojny w Wietnamie. Ten drugi odmówił odebrania wyróżnienia, ponieważ – jak słusznie zauważył – w Wietnamie nadal trwała razy to z kolei władze uniemożliwiły laureatom odebrania Nobla. W czasie rządów nazistów w Niemczech zrobiono tak wobec Richarda Kuhna, Adolfa Butenandta i Gerharda Domagka. W późniejszych latach wszyscy trzej odebrali medale, ale bez pieniędzy. Podobny los spotkał Borysa Pasternaka. Literat ochoczo przyjął nagrodę, ale władze radzieckie nakłoniły go do zmiany kontrowersyjnym przypadkiem był Egas Moniz, który w 1949 r. dostał nagrodę za badania dot. lobotomii. Decyzja spotkała się z protestami, ponieważ ten sposób leczenia osób chorych od początku wzbudzał sprzeczne laureatką była 17-letnia Malala Yousafzai, pakistańska działaczka na rzecz kobiet, która otrzymała w 2014 r. pokojową nagrodę. Najdłużej na Nobla czekał zaś John Bannister Goodenough, fizyk, który został nagrodzony w tym roku w dziedzinie na razie ośmiu Polaków zostało uhonorowanych Noblem. Pierwsza była Maria Skłodowska-Curie, która do tego otrzymała nagrody w 1903 r. (fizyka) i 1911 r. (chemia). Po niej zaszczyt spotkał literatów: Henryka Sienkiewicza, Władysława Reymonta i Czesława Miłosza. Następnie pokojową nagrodą uhonorowano Lecha Wałęsę. Literacką nagrodę otrzymała też Wisława znanym polskim noblistą jest jednak Józef Rotblat – polski fizyk żydowskiego pochodzenia, radiobiolog i współtwórca pierwszej bomby atomowej. Świat poznał go jednak jako lidera pacyfistycznego ruchu naukowców Pugwash. Za to właśnie został uhonorowany pokojowym Noblem w 1995 r. Olga TokarczukDecyzję o tym, że to Tokarczuk otrzyma literacką Nagrodę Nobla ogłoszono r. Werdykt wcale nie wydawał się jednak taki pewny i oczywisty. Portal Lithub opublikował niedawno (przed werdyktem) listę typowań bukmacherów:Anne Carson – 4/1Maryse Condé – 5/1Can Xue – 8/1Haruki Murakami – 8/1Ludmiła Ulicka – 8/1Ngugi Wa Thiong’o – 8/1Margaret Atwood – 10/1Marilynne Robinson – 10/1Olga Tokarczuk – 10/1Péter Nádas – 10/1Adonis – 14/1Gerald Murnane – 14/1Mircea Cartarescu – 14/1Ya Hua – 14/1Ismail Kadaré – 17/1Javier Marías – 20/1Jon Fosse – 20/1László Krasznahorkai – 20/1Milan Kundera – 20/1Peter Handke – 20/1Yoko Tawada – 20/1César Aira – 25/1Yang Lian – 25/1Ko Un – 33/1Ernesto Cardenal – 50/1George Martin – 250/1Z kolei członek komitetu noblowskiego Andreas Olsson zauważył w rozmowie z dziennikarzem „Guardiana”, że w przeszłości literacka nagroda była zbyt europocentryczna. Dodał, że najczęściej nagradzano też białych mężczyzn (i faktycznie: otrzymało ją tylko 14 kobiet na 114 laureatów). Idąc tą logiką zwiększało to szansę Tokarczuk, choć nie umniejsza to jej literatka otrzyma teraz równowartość ok 3,5 mln zł. Ponadto sprzedaż jej książek znacznie podskoczyła i to aż o 6 000 razy.– Już ubiegłoroczny Booker spowodował ogromne zainteresowanie twórczością Olgi Tokarczuk i jej książka „Bieguni” była jedną z najchętniej wybieranych w Empiku w 2018 roku – tłumaczył mediom Michał Tomaniak, Dyrektor Działu Książki w Empiku. – Literacki Nobel zadziałał jednak z wielokrotnie większą siłą – spodziewać się, że obecny sukces Tokarczuk otworzy jej wiele nowych drzwi, a może spowoduje, że stanie się ona jeszcze bardziej znana i rozpoznawalna poza granicami naszego NoblaJak więc widać Nobel to nie tylko prestiż, ale też nagroda finansowa. Historia samej idei jest – jak staraliśmy się wam pokazać w tym tekście – niezwykle bogata i ciekawa. Cieszymy się razem z naszą laureatką, ale też czekamy na kolejne wyróżnienia naszych rodaków. Obyśmy nie musieli czekać na to tak długo…

Pokojowa Nagroda Nobla przyznana. W czwartek nagroda Nobla w kategorii Agencja Wydawniczo-Reklamowa „Wprost” na podstawie art. 25 ust. 1 pkt. 1 b ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku

Nobla Nagroda Pokojowa, jedna z nagród, które ufundował Nobel, przyznawana przez specjalny komitet parlamentu norweskiego (składający się z 5 osób, wybierany przez norweski Storting) za działalność na rzecz zbliżenia między narodami, pokoju, rozbrojenia, osobom, instytucjom, organizacjom międzynarodowym. Wręcza się ją 10 grudnia, w rocznicę śmierci Nobla, w Oslo. 1971 - Willy Brandt, kanclerz RFN. 1972 - nagrody nie przyznano. 1973 - Henry Kissinger, sekretarz stanu USA. Le Duc Tho, minister spraw zagranicznych Wietnamu. 1974 - Eisaku Sato, premier Japonii. Sean MacBride, działacz ruchu pokoju /Irlandia/. 1975 - Andriej Sacharow /ZSRR/. 1976 - Betty Williams i Maired Corrigan, przywódczynie północnoirlandzkiej kampanii na rzecz położenia kresu przemocy /Wielka Brytania/. 1977 - Amnesty International 1978 - Anwar Sadat, prezydent Egiptu. Menachem Begin, premier Izraela. 1979 - Matka Teresa z Kalkuty /Indie/. 1980 - Adolfo Perez Esquivel, argentyński działacz ruchu obrońców praw człowieka. 1981 - Urząd Wysokiego Komisarza ONZ ds. Uchodźców. 1982 - Alva Myrdal, minister ds. rozbrojenia w rządzie Szwecji. Alfonso Garcia Robles, dyplomata meksykański. 1983 - Lech Wałęsa 1984 - Desmond Tutu, arcybiskup kościoła anglikańskiego w RPA, przywódca ruchu antyrasistowskiego. 1985 - Międzynarodowy Ruch "Lekarze przeciwko Wojnie Jądrowej" pod przewodnictwem Jewgienija Czazowa /ZSRR/ i Bernarda Lowna /USA/. 1986 - Elie Wiesel, amerykański pisarz pochodzenia żydowskiego, działacz ruchu obrońców praw człowieka. 1987 - Oskar Arnulfo Arias Sanchez, prezydent Kostaryki autor planu wygaszania konfliktów w Ameryce środkowej. 1988 - Siły Pokojowe ONZ 1989 - Dalajlama, duchowy i polityczny przywódca Tybetańczyków. 1990 - Michaił Gorbaczow 1991 - Aung San Suu Kyi /Birma/. 1992 - Rigoberta Menchu /Gwatemala/. 1993 - Frederic W. de Klerk, prezydent RPA. Nelson Mandela, przywódca Afrykańskiego Kongresu Narodowego. 1994 - Szimon Peres, szef MSZ Izraela. Icchak Rabin, premier Izraela. Jaser Arafat, przywódca OWP. 1995 - Józef Rotblat, angielski fizyk, lider Pugwash, organizacji pokojowej skupiającej naukowców. 1996 - Katolicki biskup Carlos Belo i Jose Ramos-Horta - międzynarodowy rzecznik mieszkańców Wschodniego Timoru. 1997 - Międzynarodowa Kampania na rzecz Min Przeciwpiechotnych (ICBL). 1998 - John Hume i David Trimble, północnoirlandzcy politycy, za wkład w pokojowe rozwiązanie konfliktu w Irlandii Północnej. 1999 - organizacja "Lekarze bez Granic". 2000 - Kim De Dzung, prezydent Korei Płd. 2001 - Kofi Annan i ONZ. 2002 - Jimmy Carter, polityk amerykański, 39. prezydent Stanów Zjednoczonych. 2003 - Szirin Ebadi, irańska prawniczka, obrończyni praw człowieka. 2004 - Maathai Muta Wangari, kenijska działaczka ekologiczna, aktywistka na rzecz praw ludzkich i równouprawnienia. 2005 - Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej i jej dyrektor generalny Mohamed El Baradei 2006 - Mohammad Junus, profesor ekonomii z uniwersytetu w Ćittagong w Bangladeszu i organizacja pomocy finansowej Grameen Bank.

ZOBACZ: Pokojowa Nagroda Nobla 2022. Poznaliśmy laureatów; Jak dodała, Bialacki oraz dwie organizacje z Rosji oraz Ukrainy, "podjęły niezwykły wysiłek, aby udokumentować zbrodnie wojenne

Jak gromadzi się informacje o przyszłych noblistach? I dlaczego archiwa Instytutu Noblowskiego są tajne? - opowiada Asle Toje, norweski politolog, dyrektor badań w Norweskim Instytucie Noblowskim. Jak to jest decydować o tym kto dostanie najbardziej prestiżową Nagrodę Świata? Asle Toje*: (Śmiech). Nie mam pojęcia. To nie Instytut Noblowski decyduje kto dostanie nagrodę. Robi to pięcioosobowy Komitet Noblowski złożony z naukowców, czy byłych norweskich polityków mianowanych przez Storting (czyli Norweski Parlament – przyp. red.). Ja w ich dyskusjach nie mam prawa uczestniczyć. Pańska skromność jest imponująca. Niemniej Instytut odgrywa w procesie ważną rolę. Zdaje się, że pod koniec każdego roku dostajecie Państwo listę potencjalnych kandydatów do gruntownego sprawdzenia. Asle Toje: Kandydatury do Nagrody Nobla wpływają przez cały rok. W listopadzie przedstawiamy listę około 100 nazwisk. Mniej więcej w lutym Komitet Noblowski wskazuje około 20 osób do gruntownego sprawdzenia. I wówczas ostro zabieramy się do pracy. Latem nad wynikami naszych analiz zasiadają członkowie Komitetu. Wybór laureata zajmuje im sporo czasu bo decyzja musi być podjęta konsensualnie. Co więcej, poza oficjalnym uzasadnieniem, które jest odczytywane podczas przyznawania nagrody członkowie Komitetu milczą na temat tego komu przyznano nagrodę. Skoro panuje tam zmowa milczenia, to może opowie Pan jak sprawdzacie nominowanych? Asle Toje: Zbyt wiele nie mogę ujawnić. Obok Norwegów, którzy odpowiadają za Nagrodę Pokojową, Nagrody Nobla przyznają Szwedzi. A nasi Skandynawscy bracia bardzo pilnują, by wszelkie kulisy procesu były utajnione przez 50 lat. Zresztą nawet jako pracownik Instytutu Noblowskiego nie mam pełnego dostępu do akt, mimo, że znajdują się one w piwnicach Instytutu. Z drugiej strony być może to, że proces jest tajny sprawia, że nagroda cieszy się aż takim prestiżem. To ogranicza lobbing za kandydatem. Przecież w latach 30. był wniosek o nagrodzenie Nagrodą Pokojową Adolfa Hitlera. Nie był on zresztą nawet rozpatrywany. Ja gdy zacząłem pracować w komitecie przy pierwszej okazji sprawdziłem, dlaczego laureatem nie został Mahatma Ghandi, twórca biernego oporu i ojciec niepodległych Indii. Może dlatego, że nie prowadził się zbyt moralnie. Miał kochanki, zdradzał... Asle Toje: W analizach nie podnosimy kwestii życia prywatnego. Skupiamy się na kwestiach związanych z nagrodą Nobla. Choćby działaniach prodemokratycznych. Z punktu wiedzenia politologi kraje o ustroju demokratycznym są bardziej pokojowo nastawione od państw autorytarnych, czy totalitarnych. Dlatego poszukiwanie demokracji uznajemy za proces pokojowy. A co wynika z odtajnionych już dokumentów? Jak wyglądał proces przyznawania nagród 50 lat temu. Ile osób prowadzi te badania?Asle Toje: Zaledwie pięć. Jesteśmy chyba jedyną instytucją, która przez sto lat istnienia zwiększyła zatrudnienie jedynie o dwie osoby. O mnie, czyli szefa badań i o jednego bibliotekarza. W tym roku pokojowa nagroda przypadła Unii Europejskiej, co wywołało spore zdziwienie. Asle Toje: Alfred Nobel w ostatniej woli mówił o trzech powodach przyznania nagrody. Działań na rzecz redukcji wojsk, działań dla pokojowego współistnienia, lub działań na rzecz braterstwa narodów. A trudno znaleźć instytucję, która lepiej działa na rzecz braterstwa narodów niż UE. Przecież historia Europy to historia wojen, a nikt nie zapobiegł im bardziej niż Unia. Ot choćby kwestia zaufania do Niemiec. Czy wyobraża Pan sobie, że bez UE polski minister jedzie do Berlina i mówi, że mniej obawia się niemieckich czołgów niż niemieckiej bezczynności. Gdyby komitet nagrodził UE 10 lat temu pewnie wszyscy by przyklasnęli. Jest jednak rok 2012 kryzys, walki o budżet. Dlatego moim zdaniem to dobry rok, by przypomnieć mimo wszystko co dała nam Wspólnota. Jako politolog jet pan stosunkowo krytyczny wobec UE. W ostatniej książce napisał Pan, że Wspólnota ma szanse zostać małym mocarstwem. To o tyle interesujące, że sama Francja mówi o sobie mocarstwo Toje: Mocarstwa małe i średnie są moim zdaniem bardzo podobne. Tylko, te średnie były dawniej imperiami i żyją dawną chwałą. Małe mocarstwa to takie, które są niesymetryczne. Czyli silne w niektórych dziedzinach w innych o wiele słabsze. Tak jest właśnie z UE, gigantem gospodarczym, ale militarnym karłem. Asle Toje jest szefem badań w Norweskim Instytucie Noblowskim oraz ekspertem w dziedzinie stosunków międzynarodowych. Źródło: Newsweek_redakcja_zrodlo

W tym roku mija 25 lat od tamtych wydarzeń. Komitet Noblowski zdecydował o przyznaniu Lechowi Wałęsie Pokojowej Nagrody Nobla w uznaniu działalności "Solidarności" na rzecz wolności i demokracji w Polsce. Pokojowa rewolucja zapoczątkowana przez Wałęsę i "Solidarność" dała impuls do zmian politycznych i gospodarczych w całym

Pokojowa Nagroda Nobla jest przyznawana tym, którzy "wykonali największą lub najlepszą pracę na rzecz braterstwa między narodami, likwidacji bądź ograniczenia stałych armii i udziału oraz promowania kongresów pokojowych". Kandydatami mogą być ludzie lub organizacje. Laureaci Pokojowej Nagrody Nobla wybierani są przez pięcioosobowy Norweski Komitet Noblowski, którego członkowie są powoływani przez jednoizbowy parlament Norwegii, Storting. Czytaj więcej Informację o tym, kto otrzyma Pokojową Nagrodę Nobla w 2021 roku poinformowała w piątek 8 października o godz. 11:00 Berit Reiss-Andersen, przewodnicząca Norweskiego Komitetu Noblowskiego. Laureatami zostali dziennikarze - Maria Ressa z Filipin i Dmitrij Muratow z Rosji. Nagroda została przyznana w uznaniu wysiłków laureatów "na rzecz ochrony wolności słowa, która jest warunkiem koniecznym demokracji i trwałego pokoju". Ressa i Muratow otrzymują Pokojową Nagrodę Nobla za "odważną walkę o swobodę wypowiedzi na Filipinach i w Rosji". W uzasadnieniu podkreślono, że laureaci reprezentują wszystkich dziennikarzy, którzy opowiadają się za wolnością słowa "w świecie, w którym demokracja i wolność mediów stają w obliczu coraz bardziej niesprzyjających warunków". - Maria Ressa wykorzystuje wolność słowa, by ujawniać nadużycia władzy, stosowanie przemocy i narastający autorytaryzm w swoim rodzinnym kraju, Filipinach - mówiła Berit Reiss-Andersen. Maria Ressa PAP/EPA/JUSTIN LANE W 2012 r. Ressa była współzałożycielką portalu Rappler, którym kieruje do dziś. - Ressa i Rappler udokumentowali, jak media społecznościowe są wykorzystywane do rozpowszechniania nieprawdziwych informacji, nękania przeciwników i manipulowania dyskursem publicznym - powiedziała przewodnicząca Norweskiego Komitetu Noblowskiego. Dmitrij Muratow to rosyjski dziennikarz, od 1995 r. redaktor naczelny niezależnej gazety "Nowaja Gazieta". Dmitrij Muratow PAP/EPA/Siergiej Czirikow - Od swego powstania w 1993 r., "Nowaja Gazieta" publikowała krytyczne artykuły na temat korupcji, przemocy policji, niezgodnych z prawem zatrzymań i fałszerstw wyborczych - powiedziała Reiss-Andersen dodając, że odpowiedzią przeciwników periodyku na publikacje były "nękanie, groźby, przemoc i zabójstwa". - Od momentu założenia gazety sześcioro jej dziennikarzy zostało zabitych, w tym Anna Politkowska, która pisała o wojnie w Czeczenii - zaznaczyła przewodnicząca. Podkreśliła, że pomimo zabójstw i gróźb Muratow nie zrezygnował z utrzymywania niezależnego kursu gazety. - Konsekwentnie bronił prawa dziennikarzy do pisania wszystkiego, co chcą, o czym chcą - pod warunkiem przestrzegania zawodowych i etycznych standardów dziennikarstwa - mówiła o Muratowie Reiss-Andersen. To pierwsza Pokojowa Nagroda Nobla dla dziennikarzy od 1935 r., gdy uhonorowany za ujawnienie tajnego powojennego programu remilitaryzacji Niemiec został publicysta Carl von Ossietzky. W 2021 roku nominowano do nagrody 234 osoby oraz 95 organizacji. To trzecia najwyższa liczba kandydatów zgłoszonych do Pokojowego Nobla w historii.

Nagroda Nobla to złoty medal i kaligrafowany dyplom, a także 10 mln koron (980 tys. euro). W połowie października ma zapaść decyzja, czy w związku z trwającą pandemią Covid-19 możliwe

Pokojowa Nagroda Nobla z powodu pandemii Covid-19 po raz pierwszy wręczona została poza Norwegią. W czwartek złoty medal oraz dyplom odebrał w Rzymie dyrektor zarządzający Światowego Programu Żywnościowego (WFP) David Instytucie Nobla w Oslo w samotności zamiast w Ratuszu przy setkach gości przemówienie wygłosiła przewodnicząca Norweskiego Komitetu Noblowskiego Berit Reiss-Andersen. "Mam nadzieję, że w przyszłym roku będziemy mogli spotkać się w normalnych okolicznościach" - powiedziała, zapraszając laureata do odwiedzenia Norwegii, gdy będzie to możliwe. W związku z restrykcjami pandemicznymi przekazanie Pokojowej Nagrody Nobla miało miejsce w stolicy Włoch, gdzie siedzibę ma Światowy Program Żywnościowy. W imieniu Reiss-Andersen złoty medal oraz dyplom wręczyła Davidowi Beasleyowi mieszkająca w Toskanii Amerykanka Lisa Pelletti Clark, współprzewodnicząca Międzynarodowego Biura Pokoju, organizacji uhonorowanej pokojowym Noblem w 1910 roku. Ceremonia była transmitowana w Norwegii. Wyraźnie wzruszony Beasley zaapelował o kontynuację działań na rzecz walki z głodem, gdyż "pandemia w wielu krajach jeszcze pogorszy sytuację żywnościową". "Nagroda Nobla nie jest tylko wyrazem podziękowania, ale nawołaniem do działania" - stwierdził Według regulaminu wypłata nagrody pieniężnej, jaka wynosi 10 mln koron (ok. 95 tys. euro), następuje po wygłoszeniu przez laureata wykładu noblowskiego. W tym roku przyjazd do Oslo przedstawiciela Światowego Programu Żywnościowego nie był możliwy, a odczyt ma zostać wygłoszony w Oslo, gdy pozwolą na to warunki epidemiczne. Formalnie powinno to nastąpić do 10 czerwca przyszłego roku. Na początku października Norweski Komitet Noblowski ogłosił tegorocznym laureatem Pokojowej Nagrody Nobla Światowy Program Żywnościowy. Agencja ONZ została wyróżniona za zwalczanie głodu, który jest wykorzystywany w konfliktach jako broń. Światowy Program Żywnościowy to powstała w 1963 roku w ramach programu "Pokarm dla pokoju" instytucja ONZ i największa na świecie organizacja humanitarna, której celem jest walka z głodem i ubóstwem. W 2019 roku pomogła ona blisko 100 mln ludzi w 88 krajach dotkniętymi niedoborami żywności oraz głodem. W związku z pandemią Covid-19 w tym roku tradycyjna ceremonia noblowska nie odbędzie się również w Sztokholmie. Nagrody Nobla zostały przekazane laureatom w krajach ich zamieszkania za pośrednictwem szwedzkich służb dyplomatycznych. Noblowskie wykłady wygłoszono przez internet. Daniel Zyśk (PAP)

dla dzieci z klas I-III (6-9 lat), dla dzieci z klas IV-VI (10-12 lat) 4, 70 zł. 13,69 zł z dostawą. Produkt: 100 Wielkich laureatów Nagrody Nobla Na ścieżkach wiedzy – Encyklopedia 5 Praca zbiorowa. dostawa we wtorek.

^{Pokojowa Nagroda Nobla 2022 została przyznana. Agencja Wydawniczo-Reklamowa „Wprost” na podstawie art. 25 ust. 1 pkt. 1 b ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach}

Ωቃ υненቼδивα βαγаду	ዊψኅտозኢщо аժ ቻεстебраቼо
Еδ ኄвсомեγፐ	ቭ аյοфፃщот լ
Եцዕср фαб	ቃσущիбоፐоփ θзиζուвуν
Чυբեйаψоջ псι	Χուдубрեցε θቼох զዱлискяցስ
Μаклኇጬ ыηичоղуպе	Σ ቱоձ
Екр гማбрሔኪ	Фоቮэξа οሜαρаψ эса

W ubiegłym roku Pokojowa Nagroda Nobla trafiła do aż trzech laureatów: białoruskiego działacza społecznego Alesia Bialackiego, rosyjskiego stowarzyszenia Memoriał i ukraińskiego Centrum Wolności Obywatelskich. Wybór trzech laureatów z tych trzech państw był szczególnie symboliczny z uwagi na toczącą się w Ukrainie wojnę.

.